مقایسه‌ی کارآیی سونوگرافی و اسکن رادیوایزوتوپ در تشخیص اتیولوژی کم‌کاری مادرزادی تیروئید

مقدمه: کم‌کاری مادرزادی تیروئید (CH) یکی از شایع‌ترین علل قابل پیشگیری عقب‌ماندگی ذهنی است. تعیین اتیولوژی CH به کمک آزمایش‌های بیوشیمیایی معمول مقدور نیست. شیوه‌های تصویربرداری متعدد تیروئید برای ارزیابی آناتومی و عملکرد غده‌ی تیروئید استفاده می‌شود که از بین آن‌ها، اسکن رادیوایزوتوپ تیروئید به عنوان گزینه‌ی انتخابی توصیه می‌گردد. با توجه به محدودیت‌های زمانی انجام اسکن رادیو ایزوتوپ و مشکلات والدین در دسترسی به مراکز تصویربرداری از یک سو و استفاده از سونوگرافی با توجه به معایب و محاسن آن در تعیین اتیولوژی کم‌کاری مادرزادی تیروئید (CH) از سوی دیگر، هدف از این مطالعه بررسی کارآیی سونوگرافی در مقایسه با اسکن رادیوایزوتوپ در بررسی وضعیت تیروئید کودکان مبتلا به CH در طرح غربالگری این بیماری در اصفهان بود. مواد و روش‌ها: در این مطالعه که از خرداد 81 تا شهریور 86 به طول انجامید، نوزادان مبتلا به CH که هر دو روش تصویربرداری اسکن رادیوایزوتوپ و سونوگرافی برای آنها انجام شده بود، مورد ارزیابی قرار گرفتند. از آنجا که روش استاندارد تصویربرداری در CH اسکن رادیونوکلئید است، با محاسبه‌ی حساسیت و ویژگی سونوگرافی نسبت به اسکن رادیونوکلئید، مقایسه‌ی بین سونوگرافی و اسکن رادیونوکلئید انجام شد. یافته‌ها: در این مطالعه، 102 نوزاد مورد مطالعه قرار گرفتند. بر اساس یافته‌های سونوگرافی، در 63 مورد تیروئید طبیعی، 27 مورد آژنزی، 3 مورد اکتوپی و 9 مورد هیپوپلازی تیروئید گزارش شد. بر اساس یافته‌های اسکن، در 57 مورد تیروئید طبیعی، 36 مورد آژنزی و 9 مورد اکتوپی گزارش شد. حساسیت، ویژگی، ارزش اخباری مثبت، ارزش اخباری منفی، میزان درست‌نمایی مثبت، میزان درست نمایی منفی سونوگرافی نسبت به اسکن رادیوایزوتوپ به ترتیب 77%، 92%، 89%، 84%، 6/9، 25/0 بود. حساسیت و ویژگی سونوگرافی درمقایسه با اسکن در تشخیص تیروئید اکتوپیک به ترتیب 33% و100% بود. نتیجه‌گیری: اولترا سونوگرافی تیروئید در نوزادان مبتلا به CH روش به نسبت مناسبی برای تشخیص دیس‌ژنزی تیروئید است و حساسیت و ویژگی محاسبه شده برای این روش هر چند در حد اسکن نمی‌باشد ولی از سطح قابل قبولی در بررسی‌های اولیه برخوردار است. بنابراین می‌توان از آن به عنوان اولین گزینه‌ی تصویربرداری در بیماران با تشخیص CH به خصوص در مواردی که خانواده همکاری لازم را برای انجام اسکن ننماید، استفاده نمود.